Σαν σήμερα πριν από 51 χρόνια επιβάλλεται η Χούντα στην Ελλάδα .Ξημέρωμα 21ης Απριλίου, με την δύναμη των τανκς, τρεις αξιωματικοί, ο συνταγματάρχης Γεώργιος Παπαδόπουλος, ο ταξίαρχος Στυλιανός Παττακός και ο συνταγματάρχης Νικόλας Μακαρέζος καταλύουν το δημοκρατικό πολίτευμα στην Ελλάδα και επιβάλλουν μία στυγνή δικτατορία, που διήρκεσε επτά χρόνια.
Μέσα σε λίγες ώρες πολιτικοί και διανοούμενοι όλων των κοινοβουλευτικών παρατάξεων οδηγούνται σε κρατητήρια υπό την απειλή του όπλου και, μετά, είτε σε ξερονήσια, είτε – οι πιο τυχεροί – εξαναγκάζονται να βγουν εκτός Ελλάδας. Ο τέως Βασιλιάς ουσιαστικά τούς νομιμοποιεί με την αρχική στάση του, γεγονός που θα σημάνει και το οριστικό τέλος του Θρόνου στην Ελλάδα. Οι Άγγλοι πιθανότατα δεν γνώριζαν πολλά πράγματα, εντούτοις οι Αμερικανοί φαίνεται ότι προετοιμάζονταν γι’ αυτή την εξέλιξη πάρα πολύ καιρό. Χρόνια μετά ο Πρόεδρος των ΗΠΑ Μπιλ Κλίντον στο ταξίδι του στην Αθήνα εξέφρασε τη λύπη του επειδή η χώρα του τότε υποστήριξε τη Χούντα.
Οι βασικοί υπεύθυνοι του πραξικοπήματος
Παπαδόπουλος, Παττακός και Μακαρέζος ήταν οι βασικοί υπεύθυνοι του πραξικοπήματος και, μετά την επιβολή του, συγκρότησαν την τριμελή Επαναστατική Επιτροπή της δικτατορίας, η οποία λειτουργούσε έως το 1973, οπότε και τους ανέτρεψε ο αρχηγός της ΕΣΑ ταξίαρχος Δημήτρης Ιωαννίδης. Μετά τον Αττίλα και την πτώση της δικτατορίας καταδικάζονται και οι τρεις για εσχάτη προδοσία με την ποινή του θανάτου, η οποία μετατράπηκε σε ισόβια.
Ο Γεώργιος Παπαδόπουλος γεννήθηκε το 1919 στο Ελαιοχώρι Αχαΐας και αποφοίτησε από τη Στρατιωτική Σχολή Ευελπίδων το 1940. Τοποθετήθηκε σε διάφορες επιτελικές θέσεις στην ΚΥΠ και διετέλεσε υποδιευθυντής του 3ου επιτελικού γραφείου του ΓΕΣ. Από τις αρχές της δεκαετίας του ’60 προετοιμαζόταν για την ανατροπή του κοινοβουλευτικού πολιτεύματος στο πλαίσιο συνωμοτικής ομάδας (ΙΔΕΑ), δρώντας παράλληλα με αντίστοιχη συνωμοτική φιλοβασιλική ομάδα ανώτατων αξιωματικών η οποία είχε τον ίδιο σκοπό. Ο Παπαδόπουλος παρέμεινε ως βασικός εγκέφαλος της δικτατορίας μέχρι το 1973, οπότε και ανετράπη από τον Δημήτρη Ιωαννίδη.
Ο Στυλιανός Παττακός γεννήθηκε το 1912 στην Αγία Παρασκευή Αμαρίου Κρήτης. Στη Σχολή Ευελπίδων μπήκε το 1934, ενώ σπούδασε και στη Σχολή Πολέμου. Από νωρίς συσχετίστηκε με τον Παπαδόπουλο με στόχο την επιβολή δικτατορίας. Η θέση του ως διοικητής τεθωρακισμένων του έδωσε άνεση κινήσεων κατά των πολιτικών και των εν δυνάμει πραξικοπηματιών αντιστράτηγων, το πρωινό της 21ης Απριλίου. Διετέλεσε αντιπρόεδρος και υπουργός Εσωτερικών της χουντικής κυβέρνησης, μέχρι την ανατροπή της το 1973.
Ο Νικόλαος Μακαρέζος γεννήθηκε το 1919 στη Γραβιά Παρνασσίδος της Φωκίδας. Εισήχθη στη Σχολή Ευελπίδων το 1937, πέρασε από διάφορες στρατιωτικές σχολές και σπούδασε παράλληλα Οικονομικά. Ήταν υπουργός Συντονισμού της Χούντας και επέβλεπε εκείνη την περίοδο τα δημοσιονομικά της χώρας. Ανετράπη και αποσύρθηκε και αυτός από τις θέσεις ευθύνης το 1973.
Πώς φτάσαμε στη δικτατορία
Επί περίπου δέκα χρόνια η πολιτική ζωή στη χώρα βρισκόταν σε συνεχή αναταραχή. Στο επίκεντρο της μονίμως θυελλώδους κατάστασης βρισκόταν το Παλάτι, το οποίο εννοούσε να παρεμβαίνει καθοριστικά στις πολιτικές ισορροπίες στο εσωτερικό της χώρας. Την ίδια ώρα ο Ψυχρός Πόλεμος βρισκόταν στο απόγειό του, όμως δεν θα πρέπει να παραβλέπεται και το γεγονός ότι βρίσκονταν σε εξέλιξη και οι αγγλοαμερικανικές διαμάχες για μεγαλύτερη επιρροή στα μεταπολεμικά χρόνια. Οι Άγγλοι είχαν στενούς δεσμούς με τη βασιλική οικογένεια, κάτι που ενοχλούσε τους Αμερικάνους, που θεωρούσαν ότι η Ελλάδα πλέον βρίσκεται στη δική τους σφαίρα επιρροής.
Παράλληλα, μετά την κρίση των πυραύλων στην Κούβα το 1963, το θέατρο του ανταγωνισμού μεταξύ των τότε δύο υπερδυνάμεων, ΗΠΑ και ΕΣΣΔ, μεταφέρθηκε στη Μεσόγειο. Στη Σοβιετική Ένωση θεωρούσαν την Κύπρο ως το πλέον στρατηγικό σημείο της Ανατολικής Μεσογείου και γι’ αυτό το λόγο εμφανίζονταν ανοιχτοί σε προσεγγίσεις με κράτη της ευρύτερης περιοχής. Η αδέσμευτη εξωτρική πολιτική του Αρχιεπισκόπου Μακαρίου προκαλούσε φόβους ότι η Κύπρος θα μπορούσε να εξελιχθεί σε «Κούβα της Μεσογείου». Ο δεσμός και η φυσική αλληλεπίδραση Ελλάδας και Κύπρου ήταν δεδομένα και, έτσι, η κατάσταση στο εσωτερικό των δύο χωρών διαδραμάτιζε ρόλο στη ζυγαριά των διεθνών σχέσεων. Το ενδιαφέρον ήταν αυξημένο και για ένα ακόμα λόγο: στις εκλογές του 1958 η Αριστερά (ΕΔΑ) στην Ελλάδα καταφέρνει να αναδειχθεί σε αξιωματική αντιπολίτευση, προκαλώντας τεράστια ανησυχία στους εμπλεκόμενους παράγοντες εντός και εκτός της χώρας.
Συγχρόνως, η επιστροφή του Ανδρέα Παπανδρέου το 1959, η επιρροή που ασκούσε στον πατέρα του, Γεώργιο Παπανδρέου και ο ριζοσπαστικός λόγος του, μέχρι το 1967 τον μετέτρεψαν σε νούμερο ένα στόχο και φόβο των ακροδεξιών στοιχείων που ενεργούσαν στο στράτευμα από τον Εμφύλιο και μετά. Το πολιτικό κλίμα άρχισε να επιβαρύνεται δραματικά στις «εκλογές βίας και νοθείας» του 1961 η οποίες οδήγησαν τον Γεώργιο Παπανδρέου στον «Ανένδοτο Αγώνα». Δύο χρόνια μετά, η δολοφονία του βουλευτή της ΕΔΑ Γρηγόρη Λαμπράκη στη Θεσσαλονίκη αποκαλύπτει και στον πιο δύσπιστο ότι το παρακράτος δρα ερήμην των ηγεσιών των πολιτικών κομμάτων. Ήδη από τότε είχαν αρχίσει οι ψίθυροι για «στρατιωτική λύση». Μάλιστα είχε συσταθεί αρκετά χρόνια πριν η παραστρατιωτική οργάνωση ΙΔΕΑ, στην οποία συμμετείχε ο μετέπειτα δικτάτορας Γεώργιος Παπαδόπουλος.
Οι εκλογές του 1964 δίνουν μια εντυπωσιακή νίκη στην Ένωση Κέντρου και στον Γεώργιο Παπανδρέου. Ορκίζεται πρωθυπουργός και πολύ γρήγορα έρχεται σε ρήξη με τον αμερικανικό παράγοντα. Η σύγκρουσή του με τον Πρόεδρο Τζόνσον στο ταξίδι του στην Ουάσιγκτον, τον Ιανουάριο του 1964 επειδή δεν δέχτηκε να συναντήσει τον Τούρκο ομόλογό του Ισμέτ Ινονού απορρίπτοντας το σχέδιο Άτσεσον, για τον ίδιο ήταν η αρχή του τέλους. «Αυτά οι μεγάλοι δεν τα συγχωρούν. Ηδη άρχισε η αντίστροφη μέτρηση της ανατροπής μου. Τελειώσαμε», είχε πε τότε.
Ενάμιση χρόνο μετά έρχεται στην τελική ρήξη με τον τέως βασιλιά Κωνσταντίνο. Στις 15 Ιουλίου εκείνης της χρονιάς ο Γεώργιος Παπανδρέου ανατρέπεται και ο τέως βασιλιάς ορκίζει την πρώτη κυβέρνηση των αποστατών. Ένα νέο κύμα διαδηλώσεων και επίκρισης από μεγάλη μερίδα του Τύπου κατά του Παλατιού ξεκινά και πολύ σύντομα ο Γεώργιος Παπανδρέου θα αναπτύξει αντιβασιλική ρητορική εκφράζοντας την κοινωνική αγανάκτηση και καθιστώντας έτσι κάτι περισσότερο από βέβαιο την απόλυτη επικράτησή του στις επόμενες εκλογές, όποτε και αν γίνονταν.
Ένα πραξικόπημα, για πολλούς παράγοντες, με διαφορετικά ενδιαφέροντα και επιδιώξεις ήταν η μόνη «λύση» εκείνη τη στιγμή. Η λεγόμενη «Μεγάλη Χούντα» προετοιμαζόταν από αντιστράτηγους με την υποστήριξη του Στέμματος. Ήταν και αυτή που ενδεχομένως να αποτέλεσε την πρόκληση και να έλυσε τα χέρια σε όσους επάνδρωσαν τη «Μικρή Χούντα» των συνταγματαρχών, η οποία και τελικά επεβλήθη.
Οι ανακοινώσεις κομμάτων και του Προέδρου της Δημοκρατίας
Το δικό του μήνυμα με αφορμή την επέτειο του πραξικοπήματος της 21ης Απριλίου στέλνει ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Προκόπης Παυλόπουλος, αλλά και τα κόμματα.
«Η Δημοκρατία, από την φύση της, είναι εύθραυστο θεσμικό και πολιτικό αγαθό, του οποίου η προστασία απαιτεί ακατάπαυστη εγρήγορση κατά συνείδηση», τονίζει ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Προκόπης Παυλόπουλος, στο μήνυμά του, ενώ σημειώνει ότι «τα τραύματα στο σώμα της Δημοκρατίας κατέστησαν για τον Ελληνισμό, εν γένει, τραύματα εθνικά, των οποίων η πλήρης επούλωση ακόμη δεν έχει επέλθει».
Αναλυτικά, στο μήνυμά του, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας αναφέρει:
«Το στυγερό έγκλημα κατά της Δημοκρατίας, που συντελέσθηκε την 21η Απριλίου 1967, πρέπει να μείνει, στο διηνεκές, ανεξίτηλο ιστορικό στίγμα. Ένα στίγμα που διδάσκει, πρωτίστως, την αξία της Δημοκρατίας. Και τούτο διότι:
Πρώτον, η Δημοκρατία, από την φύση της, είναι εύθραυστο θεσμικό και πολιτικό αγαθό, του οποίου η προστασία απαιτεί ακατάπαυστη εγρήγορση κατά συνείδηση.
Δεύτερον, οι κίνδυνοι για την Δημοκρατία όχι μόνον υφίστανται αλλά και μεταλλάσσονται πρωτεϊκώς, κατά τρόπο που καθιστά τις επιπτώσεις τους δυσμενέστερες, επέκεινα δε περισσότερον επώδυνες για τα θεμελιώδη δικαιώματα του Ανθρώπου και για την συνοχή του κοινωνικού συνόλου.
Και, τρίτον, ως Έλληνες δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι τα κατά καιρούς τραύματα στο σώμα της Δημοκρατίας κατέστησαν για τον Ελληνισμό, εν γένει, τραύματα εθνικά, των οποίων η πλήρης επούλωση ακόμη δεν έχει επέλθει. Με όλες τις εντεύθεν συνέπειες για τον Λαό μας και το Έθνος μας.»
ΣΥΡΙΖΑ: Η νικηφόρα αντίσταση του λαού μήνυμα για τις σύγχρονες μάχες
Το μήνυμα ότι «η νικηφόρα αντίσταση του ελληνικού λαού με την οποία μπήκε τέλος στην μαύρη επταετία, αποτελεί ελπιδοφόρο μήνυμα για τις σύγχρονες μάχες» στέλνει ο ΣΥΡΙΖΑ με αφορμή την επέτειο του πραξικοπήματος της 21ης Απριλίου 1967.
Στην ανακοίνωσή του, ο ΣΥΡΙΖΑ επισημαίνει:
«Σαρανταοκτώ χρόνια μετά την επιβολή της στρατιωτικής δικτατορίας στη χώρα μας, τιμούμε τους αγώνες του ελληνικού λαού για δημοκρατία και λαϊκή κυριαρχία. Τιμούμε τα μέλη και στελέχη της Αριστεράς, καθώς και όλους τους αγωνιστές της δημοκρατίας, που πρωταγωνίστησαν στον επτάχρονο αντιδικτατορικό αγώνα και υπερασπίστηκαν την ανθρώπινη αξιοπρέπεια απέναντι στην αμερικανοκίνητη χούντα.
Μέσα σε μια Ευρώπη που συνθλίβεται από την ασκούμενη πολιτική της λιτότητας, η οποία αποτελεί πρόσφορο έδαφος για την ανάπτυξη ακροδεξιών και αντιδραστικών δυνάμεων και την ίδια στιγμή επιχειρεί να αμφισβητήσει τη λαϊκή βούληση, η νικηφόρα αντίσταση του ελληνικού λαού με την οποία μπήκε τέλος στην μαύρη επταετία, αποτελεί ελπιδοφόρο μήνυμα για τις σύγχρονες μάχες».
Νέα Δημοκρατία: Χρέος όλων να απομονώσουμε τους νοσταλγούς νοσηρού καθεστώτος
Το γεγονός ότι η ένταξη «της πατρίδας μας στην ευρωπαϊκή οικογένεια», θωράκισε τη Δημοκρατία, τονίζει η ΝΔ στο μήνυμά της, τονίζοντας παράλληλα ότι πρέπει «να απομονώσουμε τους νοσταλγούς νοσηρού καθεστώτος».
Η επέτειος του πραξικοπήματος των συνταγματαρχών ξυπνά εφιαλτικές μνήμες και αναδύει κρίσιμα διδάγματα, για όλους τους Έλληνες.
Υπενθυμίζει ότι η Δημοκρατία επέστρεψε με βαριές θυσίες του Ελληνισμού και θωρακίστηκε με την ένταξη της Πατρίδας μας στην ευρωπαϊκή οικογένεια.
Υπογραμμίζει το χρέος όλων να απομονώσουμε τους νοσταλγούς νοσηρού καθεστώτος και να αναβαθμίσουμε την ποιότητα της Δημοκρατίας μας».
ΚΚΕ: Νεκρανάσταση των νοσταλγών της χούντας
«Σαράντα οκτώ χρόνια μετά την επιβολή της στρατιωτικής δικτατορίας, διδασκόμαστε, θυμόμαστε, τιμάμε τους αγωνιστές, τα θύματα της χούντας», αναφέρει η ανακοίνωση του ΚΚΕ.
«Είμαστε περήφανοι για τα μέλη και τα στελέχη του ΚΚΕ και της ΚΝΕ, τους αγωνιστές που πήραν μέρος στην αντιδικτατορική πάλη, που έμειναν όρθιοι και αλύγιστοι στα κρατητήρια, στα βασανιστήρια του ΕΑΤ-ΕΣΑ, στις φυλακές και τις εξορίες», συνεχίζει, ενώ επισημαίνει πως «η δικτατορία στη χώρα μας επιβλήθηκε έχοντας τη στήριξη τμημάτων της πλουτοκρατίας, κέντρων της αστικής εξουσίας και των ΗΠΑ» ενώ η επιβολή της «επιβεβαιώνει ότι η αστική τάξη και το κράτος της δεν διστάζουν να στηρίξουν στρατιωτικά και πολιτικά πραξικοπήματα, να καταλύσουν την αστική δημοκρατία και τη νομιμότητα, που οι ίδιοι καθιέρωσαν, όταν αυτό εξυπηρετεί τα συμφέροντά τους, τις ανάγκες του συστήματος».
Επισημαίνει επίσης πως «οι πρωτεργάτες της χούντας ξεπήδησαν μέσα από τους αντιδραστικούς μηχανισμούς, που είχε συγκροτήσει το αστικό κράτος, για να χτυπήσει το εργατικό -λαϊκό κίνημα, τους αγωνιστές και άλλους προοδευτικούς ανθρώπους και πάνω από όλα το ΚΚΕ» και τονίζει πως «αποδεικνύεται ότι το αστικό κράτος ούτε θέλει ούτε μπορεί να αντιμετωπίσει φασιστικές, αντιδραστικές δυνάμεις που εκκολάπτονται στα σπλάχνα του».
Το ΚΚΕ τονίζει την σημασία αυτών των ιστορικών συμπερασμάτων για το σήμερα που «νεκρανασταίνονται οι νοσταλγοί της χούντας και η ναζιστική Χρυσή Αυγή αναπτύσσει την εγκληματική της δράση» και καλεί σε επαγρύπνηση το λαϊκό κίνημα λόγω της δίκης των μελών και στελεχών της Χρυσής Αυγής.
Παράλληλα υπογραμμίζει ότι «δεν έχουν εγκαταλειφθεί τα σχέδια αξιοποίησης της Χρυσής Αυγής στην εξελισσόμενη αναμόρφωση του πολιτικού σκηνικού» και καταλήγει: «Αποτελούν ωμό εκβιασμό απέναντι στο λαό οι δηλώσεις στελεχών της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ ότι μια πιθανή αποτυχία της κυβέρνησης θα ανοίξει το δρόμο για το φασισμό, παίζοντας έτσι το παιχνίδι της φασιστικής, ακροδεξιάς προπαγάνδας. Τέτοιες δηλώσεις ζητάνε ουσιαστικά από το λαό να στηρίξει «άνευ όρων» τα νέα αντιλαϊκά μέτρα που ετοιμάζονται εντός των τειχών της ΕΕ και της εξουσίας των μονοπωλίων, στο όνομα του φασιστικού κινδύνου».
ΠΑΣΟΚ: Διαφύλαξη της ενότητας του δημοκρατικού τόξου
Ότι «η μαύρη επέτειος επιβάλλει να σκεφτούμε ξανά τη σημασία της δημοκρατίας, του κοινοβουλευτισμού, του κράτους δικαίου. Τη σημασία κάθε πράξης αντίστασης κατά της χούντας», επισημαίνει το ΠΑΣΟΚ, ενώ ολόκληρο το μήνυμά του είναι το εξής.
Η μαύρη επέτειος της 21ης Απριλίου επιβάλλει να σκεφτούμε ξανά τη σημασία της δημοκρατίας, του κοινοβουλευτισμού, του κράτους δικαίου. Τη σημασία κάθε πράξης αντίστασης κατά της χούντας.
Φέτος η επέτειος συμπίπτει με την έναρξη της δικής της Χρυσής Αυγής, δηλαδή με την θεσμική και ιστορική ανάγκη προάσπισης των βάσεων του δημοκρατικού και δικαιοκρατικού πολιτισμού καθώς τίποτα δεν είναι απλό, δεδομένο και αυτονόητο.
Έχει συνεπώς τεράστια σημασία η διαφύλαξη της ενότητας του δημοκρατικού τόξου, έστω γύρω από μερικά θεμελιώδη ζητήματα.»Η ενότητα αυτή δυστυχώς υπονομεύεται, όταν ακόμη και σήμερα κάποιοι προσπαθούν ανιστόρητα να εξισώσουν την χούντα και τη δικτατορία με τις οικονομικές πολιτικές εξόδου από την κρίση που ψήφισε ο ίδιος ο ελληνικός λαός για να αποτρέψει την απόλυτη οικονομική καταστροφή».
«Η μαύρη επέτειος του δικτατορικού καθεστώτος της 21ης Απριλίου 1967 μας υπενθυμίζει ότι η Δημοκρατία κερδήθηκε και δεν χαρίστηκε» αναφέρει η ΔΗΜΑΡ.
«Τιμούμε όλους όσοι αγωνίστηκαν για την αποκατάσταση της Δημοκρατίας.
Η επέτειος αναδεικνύει την μόνιμη ανάγκη να θωρακίζουμε, να προστατεύουμε και να εμβαθύνουμε τη δημοκρατία και τις λειτουργίες της. Μας προτρέπει να έχουμε σταθερό το ενωτικό μέτωπο ενάντια στη Χρυσή Αυγή, που επιχειρεί προκλητικά να αναβιώσει νεοναζιστικές, ρατσιστικές και αντιδημοκρατικές ιδέες».
ΠΗΓΗ crashonline.gr
